برد اصلی
(MotherBoard) یکی از اجزای اساسی و مهم
کامپیوترهای شخصی محسوب می گردد.در سال
1982 همزمان با ارائه اولین کامپیوترهای شخصی از برد اصلی استفاده
گردید. اولین برد اصلی از لحاظ اندازه نسبتا" بزرگ و بر روی آن
ریزپردازنده 8080 نصب گردیده بود . این برد شامل
BIOS ، سوکت هائی برای حافظه مربوط به CPU
و مجموعه ای از اسلات ها بود که کارت هائی از طریق آنان به برد اصلی متصل
می شدند. در صورتیکه قصد استفاده از فلاپی درایو و یا یک
پورت موازی و
... وجود داشت، می بایست یک برد جداگانه تهیه و آن را از طریق یکی از اسلات های
موجود، به برد اصلی متصل می کرد. وضعیت فوق سرگذشت اولین بردهای اصلی
استفاده شده در کامپیوترهای شخصی بود. شرکت های آی . بی .ام و اپل با
ایجاد تغییرات اساسی، بردهائی را طراحی نمودند که امکان اضافه کردن
پتانسیل های دلخواه و
جدید در هر زمان بر روی آنان میسر بوده و تولید کنندگان متعدد بتوانند محصولات
خود را بر اساس استانداردهای فوق طراحی و به بازار عرضه نمایند.
برداصلی یک مدار چاپی چند لایه است . مسیرهای مسی که
Traces نامیده می گردند،
امکان حرکت سیگنال
و ولتاژ را بر روی برد اصلی فراهم می نمایند. از تکنولوژی چند لایه استفاده
شده تا بدین طریق برخی از لایه های برد
،
قادر به حمل داده برای
BIOS ،
پردازنده و حافظه بوده در حالیکه
لایه های دیگر ولتاژ و Ground را بدون نگرانی
از اتصال کوتاه جابجا نمایند.
شکل زیر یک برد اصلی را نشان می دهد. برد فوق دارای دو اسلات برای
نصب پردازنده
(Dual Processor)، پنج اسلات
PCI ، چهار پورت
USB ،
یک اسلات Communication network riser)CNR ) است .
شکل زیر یک نمونه برد اصلی
را که دارای یک اسلات ISA ، یک اسلات
AGP و پنج اسلات
PCI است را نشان می دهد.
شکل زیر نمونه دیگری از یک
برد اصلی را که دارای یک اسلات ISA ،
دو
اسلات PCI ،
یک اسلات ( AMR: (Audio Modem
Driver و یک اسلات
AGP است را نشان می دهد .
شکل زیر BIOS موجود بر روی یک برد اصلی را نشان می دهد.
اندازه گذرگاه داده
(Data Bus)
برد های اصلی جدید دارای یک
گذرگاه داده ئی شصت و چهار بیتی می باشند. گذرگاه فوق عرض بزرگراهی را
نشان می دهد که داده ها در طول آن حرکت و در احتیار
پردازنده گذاشته
شده و یا پردازنده نتایج عملیات خود را از طریق آنها ارسال می نماید.
سرعت و عرض گذرگاه داده ، تاثیر مستقیم بر عملکرد پردازنده
دارد . انواع متفاوت گذرگاه ها بشرح ذیل است :
اندازه ( بیت ) |
مشخصات |
8/16 |
Industry Standard Architecture |
8/16 |
Extended Industry Standard Architecture( EISA) |
16/32 | MicroChannel Architecture(MCA) |
32 | VESA Local Bus (VLB) |
32/64 |
Peripheral Component InterConnect (PCI) |
32 |
Accelerated Graphics Port ( AGP) |
ChipSets
Chipsets ، امکانات
و پتانسیل های خاصی را برای تراشه پردازنده
بر روی برد اصلی فراهم می نمایند. Chipset
بمنزله قلب کامپیوتر بوده و مسئولیت کنترل و مشخص نمودن سرعت ، نوع
پردازنده ، حافظه و اسلات های استفاده شده را برعهده دارد. یکی از
تراشه های موجود بر روی برد اصلی Super I/o
Controller نامیده شده و مهمترین وظیفه آن کنترل
فلاپی دیسک
درایو ،
صفحه کلید،
موس و پورت های
سریال و
موازی است . بردهای اصلی
جدید دارای تراشه هائی به منظور حمایت
USB
، کارت صدا ،
کارت شبکه
و ... می باشند.